در واقع به بزرگ شدن بافت ی در مردان ژنیکوماستی گفته میشود. در واقع بافت زمینه ای برای تشکیل در مردان هم وجود دارد و در صورت رسیدن محرک های خاصی (مانند هورمون ها) بافت ی شروع به رشد می نماید.
در شرایط خاص ژنیکوماستی فیزیولوژیک یعنی ژنیکوماستی که بیماری محسوب نمیگردد:
عوامل زیادی میتوانند زمینه ساز بروز ژنیکوماستی گردند مانند :
بله، گاهی ژنیکوماستی یکطرفه است و این حالت به خصوص در ژنیکوماستی فیزیولوژیک که در زمان بلوغ ایجاد میشود شایع است.
خیرنمیتوان گفت این بیماری زمینه ساز سرطان است، اما بعضی سرطان ها مانند سرطان ریه و سرطان بیضه ممکن است ژنیکوماستی ایجاد کنند و لازم است بیماران از این بابت بررسی شوند. بنابراین ژنیکوماستی نمیتواند خودش علت سرطان باشد بلکه ممکن است نتیجه سرطان باشد.
ژنیکوماستی معمولا با معاینه توسط پزشک تشخیص داده میشود، در زمان هایی که بافت ی حداقل به اندازه دو سانتی متر لمس گردد .در شرایطی که شکی در این رابطه وجود داشته باشد و یا مشکوک به سرطان باشیم از روشهای تصویربرداری مانند
زمانی که شک به احتمال توده سرطانی مطرح باشدنمونه برداری لازم میشود، اما معمولا برای تشخیص ژنیکوماستی نیازی به نمونه برداری نیست.
به غیر از شرح حال بیمار و معاینه دقیق، آزمایش خون از نظر وضعیت هورمون های تیرویید و هومونهای جنسی و کارکرد کلیه و کبد و گاهی سونوگرافی از بیضه ها ضروری است.
زمانی که ژنیکوماستی وقتی تازه ایجاد شده باشد معمولا با برطرف شدن عامل زمینه ای آن، اغلب به تدریج پسرفت می کند اما وقتی طول کشیده باشد(بیش از یک سال) بعید به نظر میرسد که پسرفت کند. در ژنیکوماستی فیزیولوِژیک و در مواردی که علت ژنیکوماستی شناخته شده و درمان شود، معمولا بیمار به مدت چند ماه تحت نظر گرفته میشود و ممکن است در این فاصله ژنیکوماستی بهبود یابد.
در این رابطه از تاموکسی فن استفاده شده و تا حدودی موثر گزارش شده است. این دارو به خصوص در ژنیکوماستی های دردناک برای کنترل درد با نتایج خوبی همراه بوده است.
تشخیص علت ایجاد ژنیکوماستی لازم است چرا که میتواند علامت بیماری مهمتری باشد. اما درمان ژنیکوماستی به خودی خود ضرورت نداشته و فقط وقتی درد ایجاد کند و یا بیمار از شکل ظاهری آن ناراضی باشد انجام میشود. بیماری که با ژنیکوماستی خود مشکلی ندارد اگر در بررسی ها هم مشکلی نداشته باشد نیاز به درمان نخواهد داشت.
به طور کلی از آنجا که ژنیکوماستی موجب افزایش خطر سرطان نمی شود، پیگیری این بیماری ضرورتی ندارد.
در شرایطی که ژنیکوماستی دردناک باشد و یا بیمار از ظاهر آن ناراضی باشد نیاز به درمان خواهد داشت که بهترین درمان این بیماری جراحی است. اما بسیاری از بیماران نیاز به درمان نخواهند داشت.
روش های معمول جراحی برداشتن بافت ی از زیر پوست و لیپوساکشن می باشند.